Bas Verwijlen plunderde zijn spaarrekening om te schermen in Rio
foto's:  Marie-Lan Nguyen / Wikimedia

FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

Bas Verwijlen plunderde zijn spaarrekening om te schermen in Rio

Deze zomer kan je in het olympisch dorp zomaar op Usain Bolt, Neymar of Jimmy Butler tegen het lijf lopen, mannen die minimaal zo’n dertig miljoen euro opstrijken. Per jaar, uiteraard.

Schermer Bas Verwijlen loopt in augustus tussen deze heren rond, al wil dat niet zeggen dat hij net zoveel geld binnenharkt als deze multimiljonairs. Verwijlen moest namelijk zijn eigen spaarrekening plunderen om deze zomer aanwezig te kunnen zijn op de Spelen, allemaal uit liefde voor de sport.

Verwijlen is al sinds zijn geboorte voorbestemd om een topschermer te worden. Zijn opa had één van de eerste schermscholen in Nederland, terwijl zijn vader behalve schermer ook bondscoach van het Nederlands schermteam was. Naar eigen zeggen werd Bas toen hij nog een baby was al meegenomen naar de schermschool. Of dat pedagogisch helemaal verantwoord is, weet ik niet, maar het heeft er wel voor gezorgd dat het schermbloed al sinds jonge leeftijd door Bas zijn aderen stroomt.

Advertentie

Op vijfjarige leeftijd begint Verwijlen met schermen in Oss, zijn geboorteplaats. Terwijl andere jongens van zijn leeftijd tegen een bal aan trapten of met pokémonkaarten speelden (in die tijd waren alleen kinderen daar nog mee bezig), begon Bas zijn schermtalent te ontplooien. Tot zijn twaalfde schermde hij nog met twee verschillende wapens (niet tegelijk overigens), daarna koos hij definitief voor de degen.

Bij de junioren won Bas een hoop kampioenschappen en brak hij records aan de lopende band. Zo is hij de eerste en enige schermer ter wereld die twee keer de wereldbeker won als junior. Bij de senioren ging Verwijlen rustig verder met het verzamelen van prijzen. In 2004 won hij het Nederlands Kampioenschap, een prestatie die hij later nog zeven keer (!) zou herhalen. Het niveauverschil is op die toernooien vaak enorm. Verwijlen mee laten doen aan een NK Schermen is ongeveer hetzelfde als Stevie Wonder laten deelnemen aan de jaarlijkse talentenavond van een basisschool.

Bas reeg de successen aaneen, met zijn vader Roy als coach. In 2008 nam hij voor het eerst deel aan de Olympische Spelen, maar in de kwartfinale werd hij uitgeschakeld door de latere winnaar Matteo Tagliarol. Geen slechte prestatie, maar een fanatiekeling als Bas neemt geen genoegen met een plaats bij de laatste acht. Dus begon hij zich voor te bereiden op de Spelen van 2012, terwijl hij ondertussen zijn stapel prijzen nog wat uitbreidde. Inmiddels had hij al meer goud en zilver in zijn prijzenkast dan een gemiddelde gangsterrapper om zijn nek en pols kan dragen.

Advertentie

In 2012 leek een medaille een koud kunstje voor Verwijlen. Hij bereikte dat jaar namelijk de eerste plaats op de wereldranglijst, als eerste Nederlandse schermer ooit. Ondanks zijn goede vorm werd hij op de Spelen al snel uitgeschakeld, nog voor de kwartfinale. Natuurlijk, Verwijlen won de jaren daarna nog best wat titels, maar het moet hem toch steken dat hij op de Olympische Spelen nog geen medaille heeft gepakt. Het is al meer dan honderd jaar geleden dat Nederland een schermmedaille op de Zomerspelen behaalde.

De wereld van Verwijlen kwam in 2014 op zijn kop te staan. Het NOC*NSF en de KNAS (de Nederlandse schermbond) besloten toen om Roel Verwijlen uit zijn functie te ontheffen als coach van zijn zoon. De bonden wilden geen familie meer als coaches. Verwijlen kreeg daarom opeens te horen dat de Hongaar Gabor Salamon zijn nieuwe coach zou worden. Hij moest zich erbij neerleggen, omdat de twee bonden belangrijke geldschieters zijn. “Als je dan hoort van vrijwilligers bij een schermbond dat ze je coach niet goed genoeg vinden, dan is dat even slikken,” zegt Verwijlen.

Het samenwerkingsverband tussen de Hongaar, die geen Nederlands sprak, en de schermer was dus niet bepaald een goede match. Na een jaar slechte resultaten zorgde Verwijlen voor een nieuwe schok door zijn samenwerking met Salamon te beëindigen. Hij ging tegen het advies van de schermbond in en besloot weer met zijn vader Roel te gaan samenwerken. Dat betekende wel dat dat het NOC*NSF en de KNAS de geldkraan dicht zouden draaien.

Advertentie

“Toen ik stopte met mijn vader stond ik op de tiende plek van de wereldranglijst. Een jaar later stond ik zeventigste, was ik geblesseerd en gedemotiveerd. Toen ben ik teruggegaan naar de man die mij eerder nummer één van de wereld had gemaakt,” zegt Verwijlen over deze keuze.

Het NOC*NSF en de KNAS besloten dus de stekker uit de financiële steun voor de beste Nederlandse schermer te trekken. Blijkbaar vonden deze twee bonden een persoonlijke vete belangrijker dan de toekomst van het Nederlandse schermen, waardoor Verwijlen opeens alles zelf moest gaan financieren. In theorie klinkt het misschien romantisch, een sporter die zijn eigen boontjes dopt uit liefde voor de sport, maar zo zal het voor Verwijlen niet gevoeld hebben. Hij zat opeens met een groot probleem. Een probleem ter waarde van 120.000 euro.

Verwijlen werd al ondersteund door de sponsoren Vattenfall en MMIT, en zijn werkgever: de politie. Maar daarmee kwam hij nog niet eens in de buurt van het uiteindelijke bedrag. Voor een topvoetballer als Memphis Depay is dat een weeksalaris, maar topschermer Verwijlen moet hiermee onder meer sparringpartners, het salaris van zijn vader Roel, kosten voor trainingskampen en reizen van betalen. Bovendien gebruikt Verwijlen ook innovatieve (dus soms dure) trainingsmethodes. Hij is bijvoorbeeld een van de eerste sporters ter wereld die traint met een stroboscopische bril met lcd-schermen. Hierbij wordt de schermer blootgesteld aan verschillende lichtintensiteiten en –frequenties, net als in bijvoorbeeld een discotheek waarbij je alles ‘in stukjes’ ziet. Het enige verschil is dat Verwijlen een degen in plaats van halfdronken mensen moet zien te ontwijken.

Advertentie

Maar goed, er zat voor Bas dus niet veel anders op dan zijn eigen spaarvarken kapot te slaan. Via Twitter zocht hij ondertussen naar mensen en bedrijven die hem zouden willen sponsoren of bijvoorbeeld zijn vervoer zouden willen regelen. Opeens was hij naast schermer ook fulltime ondernemer.

De prestaties van Verwijlen verbeterden aanzienlijk toen hij weer met zijn vader Roel ging trainen. Op de Olympische ranking werd hij de nummer één van Europa. In maart was het zover: Verwijlen kon zich op de Grand Prix in Boedapest gaan plaatsen voor de Olympische Spelen. Hét moment van de waarheid. Alles of niets. Steken of gestoken worden, of zoiets. Het lukte Verwijlen om zich te plaatsen voor Rio en de ontlading was enorm. De emotionele schermer schreeuwde het uit terwijl hij de tranen uit zijn ogen wreef. Het had heel wat bloed, zweet en centen gekost, maar het resultaat mocht er zijn. Nadat hij zich kwalificeerde kreeg hij bericht van het NOC*NSF: er viel wellicht toch te praten over financiële ondersteuning.

Ook Bas’ harde werk naast het schermen werd beloond. Plotseling zagen we hem in een spotje van Campina, kreeg hij steun van onder meer Adidas en werd er een documentaire over zijn weg naar Rio gemaakt. Desondanks bestaat het grootste deel van het budget van Verwijlen nog steeds uit zijn eigen spaargeld, dat hij verdiende bij de politie en zijn eerdere baan als wachtmeester bij de Koninklijke Marechaussee.

Velen verklaarden Verwijlen voor gek omdat hij zo ontzettend veel overheeft voor het schermen. Maar op de vraag waarom hij in hemelsnaam bijna al zijn spaargeld in dit project stopt, heeft hij een heel simpel antwoord: “Ik heb het er voor over omdat ik een droom heb.”

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.