Sharita van der Hulst zette een boksprogramma op in een Zuid-Afrikaanse gevangenis
Foto's:  JaJa Film Productions/Korneel Cools

FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

Sharita van der Hulst zette een boksprogramma op in een Zuid-Afrikaanse gevangenis

"Ik kan niet anders dan ze uiteindelijk loslaten. Ik kan ze niet redden."

Sharita van der Hulst heeft een boksprogramma opgezet in Drakenstein, een gevangenis in Kaapstad. In Zuid-Afrika heeft de staat er geen problemen mee om minderjarigen, die vaak via bendes in de criminaliteit belanden, een gevangenisstraf van minimaal tien jaar op te leggen voor overvallen, verkrachtingen of moorden. Zulke jongens belanden in Drakenstein.

Sharita (1985) heeft gevangenen van Drakenstein opgeleid tot boksinstructeur. De sport moet de gevangenen helpen op weg naar rehabilitatie. In Kaapstad zijn ze blij met de hulp van Sharita, maar de Nederlandse docent lichamelijke opvoeding heeft ook veel negatieve reacties gekregen. Bokslessen geven in een gevangenis is volgens sommige mensen een kwalijke zaak. VICE Sports sprak met Sharita over haar werk in Zuid-Afrika en het slechte imago van haar sport.

Advertentie

VICE Sports: Hallo Sharita, hoe ben je met boksen begonnen?
Sharita van der Hulst: Mijn vader, Harry van der Hulst, heeft in Wassenaar en Leidschendam boksscholen opgezet. Vooral de boksschool in Leidschendam was erop gericht om hangjongeren van de straat te houden. Op straat kunnen ze met criminaliteit in aanraking komen. Je moet ze bezighouden met iets anders, het liefst met sport. Dat was zijn gedachtegang. Over deze sport zijn zoveel negatieve verhalen, maar mijn vader heeft mooie boksscholen neergezet. Ik heb gezien wat sport met jongeren kan doen door ze een doel te geven. Dat is hoe ik erin ben gerold, van jongs af aan.

Hoe ging dat in zijn werk, als klein meisje in die wereld?
Toen ik vier was begon het met een beetje rondhangen in de boksschool. Gezellig een beetje met elkaar trainen. Ik deed ook andere sporten, zoals paardrijden. Dan ging ik daarna nog even bij mijn vader langs om een paar rondjes mee te doen.

Waar komt die negativiteit dan vandaan?
Boksen wordt onderschat en er wordt slecht over gedacht. Als je als leek een wedstrijd ziet, zie je mensen elkaar slaan. Het doel is om de tegenstander uit te schakelen, denken ze. Maar ik zie dat anders. Ik zie ook het spel, de techniek, tactiek en combinaties. Ik kijk er anders naar, maar begrijp wel waar het vooroordeel vandaan komt. Dat is iets waar ik al mijn hele leven tegen strijd, dat je voor mij niet bang hoeft te zijn.

Advertentie

Dan baal je vast van Badr Hari, die om de haverklap negatief in het nieuws komt.
Verschrikkelijk. Er zijn een paar die het verpesten. Dat is vervelend voor de bokssport, voor mij en voor hemzelf. Gelukkig zijn er ook mensen die de sport op een goede manier neerzetten.

Wat haalt een jongere van de straat uit bokslessen?
Je kan bij bokslessen niet anders dan accepteren dat je jezelf altijd kan verbeteren. Je moet kritisch zijn op jezelf, anders blijf je dezelfde fouten maken. Een van de jongens waar mijn vader vroeger les aan gaf, is nu manager in Wassenaar en Leidschendam. Dat is mooi om te zien. Mijn vader is echt een rolmodel voor veel jongens.

Jij besloot om nog een stapje verder te gaan. Hoe kwam je bij een gevangenis in Zuid-Afrika terecht?
Als eindstage van de ALO liep ik in 2011 mee bij een basisschool in Kaapstad. Daar kwam ik in aanraking met het project Stars in their Eyes, daar leiden ze voetbalcoaches op in townships. Ze namen me mee naar een project in een gevangenis, waar ze een coachingsweek gaven. Ik had helemaal niet nagedacht over waar ik terecht zou komen. We gingen lunchen, en ik zag jongens lopen in van die oranje gevangenispakken, waar ‘correctional facility’ op stond. Nelson Mandela heeft de laatste achttien maanden van zijn gevangenschap in Drakenstein gezeten. Hij heeft verschillende gevangenissen tot correctional center benoemd. Daar ligt de nadruk op rehabilitatie. Hoe beter je gedrag, hoe meer vrijheid je krijgt in de gevangenis. Dat triggerde mij heel erg.

Advertentie

Hadden ze al boksfaciliteiten?
Ja, er was een boksring, daar wilde ik natuurlijk wat mee doen. Ze gebruikten die ring alleen voor het Madiba Tournament, dat een keer per jaar wordt gehouden tussen gevangenissen. Ze waren alleen rondom dat toernooi bezig met trainen en daarna was het weer klaar. Ik heb er toen les gegeven tijdens mijn stageperiode, maar ik had het gevoel dat ik er meer mee moest doen. Ik kon niet accepteren dat ik weg zou gaan, en dat het dan weer klaar zou zijn. Daarom ging ik in 2014 en vorig jaar terug.

Wat voor gevangenen heb je leren boksen?
Vooral jongeren onder de 26 jaar. Er zaten jongens tussen die op zestienjarige leeftijd al levenslang hadden. Dat kan je je in Nederland niet voorstellen. Ze komen uit armoede en hebben in de verkeerde leefomgeving de verkeerde keuzes gemaakt. Vaak zijn ze in een bende gedwongen om bepaalde dingen te doen. Ik wilde niet weten waarom ze in de gevangenis zaten. Ik wilde het vanaf het heden aanpakken. Dat is ook waar de gevangenen zich op focussen. Ze richten zich erop om beter die gevangenis uit te gaan. Ze zitten soms wel met z’n twintigen in een cel. Nul privacy, echt bizar.

Dan kom je daar als jonge vrouw. Was dat niet beangstigend?
Ik vond het vooraf wel spannend, maar ik heb nog nooit zo’n makkelijke groep gehad. Ze waren zo leergierig, ze deden alles wat ik vroeg. Ik ben altijd op mijn hoede en me ervan bewust dat er iets mis kan gaan, maar dat beloningssysteem werkt zo goed daar. Die jongens willen de vrijheid die ze in de gevangenis hebben verworven niet kwijt. Vooraf was ik me er wel van bewust dat ze daar niet voor niks zitten, maar op het moment dat ik er ben, voel ik het doel en de gedrevenheid van die jongens.

Advertentie

Waaraan merkte je dat ze je waardeerden?
Het beste voorbeeld was aan het einde van de cursus, toen ze een certificaat kregen. Ze hielden het heel voorzichtig omhoog, alsof het hun kostbaarste bezit was. Ik heb ook een cel gezien. In die cellen stallen ze alles uit. Ze laten alles zien wat ze hebben, foto’s van familie, kunstwerkjes die ze gemaakt hebben. En toen zag ik daar de certificaten staan, heel netjes neergezet.

Je vader kreeg al commentaar toen hij boksles gaf aan hangjongeren. Hoe was dat toen jij boksles besloot te geven in een gevangenis?
Ik heb veel positieve reacties gehad, maar ook veel negatieve. Bijvoorbeeld van mensen die zelf slachtoffer zijn geweest van een misdrijf. Die vragen: hoe kan je nou iemand die in de gevangenis zit belonen voor zijn gedrag, terwijl ze zoiets ergs hebben gedaan? Ik snap die emotionele reactie, maar ik kijk er anders tegenaan. Je komt niet goed uit een gevangenis als je alleen maar in een zwart gat hebt gezeten. Je voorkomt recidive niet door niks met ze te doen. Je moet manieren vinden om de gevangenen te verbeteren. Dat kan door ze een doel te geven, bijvoorbeeld door onderwijs en sport.

Op welke manier verbetert boksen gevangenen?
Met boksen word je gedwongen rekening te houden met een ander. Als ik met jou aan het trainen ben, kan ik je niet de hele tijd rammen. Je traint met elkaar, niet tegen elkaar. Dat vergt discipline en respect. Mensen linken boksen aan agressief gedrag, maar ik denk dat je het agressieve gedrag met boksen juist wegneemt.

Heb je gevangenen weleens uit elkaar moeten halen omdat ze gingen knokken?
Nee, niet een keer. Ik heb bewust weinig aan sparren gedaan, omdat ze in het begin nog niet goed konden boksen. Dan kan je wel gaan sparren, maar dan wordt het al gauw vechten. Boksen is meer dan alleen sparren. Het gaat om controle en met elkaar bezig zijn. Ik trainde ze op hun techniek, combinaties en coördinatie. Fysiek en mentaal uithoudingsvermogen is ook heel goed te trainen.

Heb je nog contact met jongens die zijn vrijgekomen?
Dat is soms lastig, ze hebben niet altijd internet. Je raakt ze wel een beetje uit het oog. Ik doe mijn best om ze nog te helpen, bijvoorbeeld door sponsoren te zoeken die ze materiaal kunnen geven om de lessen voort te zetten als ze vrij zijn. De gevangenis houdt de eerste twee jaar ook intensief contact. Biyana, een van de instructeurs die ik heb opgeleid, geeft nu les in een boksschool. Zijn doel is om professioneel bokser te worden. Maar ik kan niet anders dan ze uiteindelijk loslaten. Ik kan ze niet redden. Dat moeten ze zelf doen.

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.