Zijn fanatieke supporters nog wel welkom, nu de MLS blijft groeien?

Hij begon in 2004 met het bezoeken van wedstrijden van D.C. United, werd er in 2010 lid van de District Ultras en groeide uit tot een leider van de groep. Sindsdien heeft de dertigjarige supermarktmanager zelden een wedstrijd gemist. Voor thuiswedstrijden rijdt hij altijd drie uur vanuit Newport, waar hij werkt. Uitwedstrijden pakt hij als die binnen twaalf uur te rijden zijn.

Afgelopen maart besloten de supportersgroepen van D.C. United voor wat extra sfeer te zorgen tijdens een mars op een van de grote parkeerplaatsen rond het RFK stadion. Parsons stak een rookbom af, zoals de ultras van de club zo vaak deden. “Dit is – was, moet ik zeggen – heel gebruikelijk bij thuiswedstrijden van D.C. United. Nooit zag de club het als iets verkeerds wanneer we zoiets deden op de parkeerplaatsen,” zegt Parsons. “Na die mars gingen we met zijn allen het stadion in en liep alles zoals gebruikelijk.”

De week daarna kreeg Parsons een e-mail van de club, waarin stond dat hij de rest van het jaar een stadionverbod had voor wedstrijden van D.C. United. Major League Soccer (MLS) gaf hem vervolgens een stadionverbod voor de gehele competitie voor dezelfde periode. Ze vertelden hem dat het afsteken van een rookbom op de parkeerplaats indruiste tegen zowel de wet als de regels van het stadion. Parsons was met stomheid geslagen. Zijn stadionverbod zorgde voor protest van fanatieke supporters uit de hele competitie.

De MLS richtte zich na haar oprichting aanvankelijk op families, de zogenaamde soccer moms. De competitie begon de afgelopen tien jaar pas echt te groeien toen het zich begon te focussen op twintigers. Ouders met kinderen komen nog steeds naar de stadions, maar de twintigers zorgen tegenwoordig voor een sfeer die voor de beleving inmiddels net zo belangrijk is geworden als de wedstrijden.

Om die sfeer te creëren hebben supportersgroepen in de MLS altijd veel vrijheid gehad. De Sons of Ben van Philadephia Union speelden een belangrijke rol in de ontwikkeling van die club en mochten zelfs hun deel van het stadion ontwerpen. Maar de fanatieke supporters hebben nu het gevoel dat de clubs proberen de fanbeleving kapot te maken, door hard op te treden tegen sommige acties. De vraag is nu: maakt de MLS datgene kapot wat de competitie een redelijk Amerikaans alternatief heeft gemaakt voor al dat prachtige Europese voetbal op televisie?

***

Parsons geeft toe dat D.C. United de District Ultras eerder al had verteld dat er een verbod op rookbommen van kracht was binnen het stadion. Maar, zegt Parsons, “Ik weet zeker dat de club nooit heeft gezegd dat dit verbod ook gold voor de parkeerplaatsen rondom het stadion.” Hij en een aantal andere supporters geven aan dat er na wedstrijden vaker vuurwerk af werd gestoken op de parkeerplaatsen rond het stadion. De club maakte daar nooit een probleem van, alhoewel vuurwerk illegaal is in het district van Columbia.

“Als ik iets had gedaan dat een stadionverbod waard was, gepakt was en daarvoor gestraft was, had ik daar vrede mee gehad,” zegt Parsons. “Het probleem is dat de club de verhouding met de supporters op scherp wil zetten. De organisatie wil duidelijk maken dat we niks meer zijn dan klanten, die ze zonder pardon op straat kunnen zetten, om onze plekken vervolgens door te geven aan de volgende sukkel of een amateurelftal.”

D.C. United zegt dat de supporters wel degelijk op de hoogte waren van de regels. Daarnaast zegt de club dat het aan handen en voeten is gebonden. “De gemeente heeft erg strikte regels opgesteld wat betreft vuurwerk. Daaronder valt voor hen alles, van sterretjes tot rookbommen of vuurpijlen,” zegt Lindsay Simpson, communicatiedirecteur van de club. “Binnen de wet is weinig ruimte voor interpretatie. Zulke spullen zijn gewoon illegaal. Daarbij komt dat de club binnen het gebied van ons stadion een verbod heeft opgesteld voor rookbommen.”

De club zegt dat het vaker zulke straffen heeft uitgedeeld en ontkent dat het vuurwerkgebruik oogluikend toe heeft gestaan. D.C. United zegt dat het vooral moeite heeft gehad met het identificeren en daarmee straffen van overtreders. In het geval van Parson zegt de club dat het getuigen en bewijsmateriaal heeft waardoor het wist dat Parson een rookbom af had gestoken onder de brug die naar het stadion leidt. Kinderen en andere omstanders zouden daarvan geschrokken zijn.

Maar Parsons is lang niet de enige die boos is over de recente acties van de MLS. Andere fanatieke supporters zeggen ook dat de MLS actief probeert de supporterscultuur te veranderen. Volgens hen is Parsons slechts het meest heldere voorbeeld van deze ontwikkeling. “De zaak draait niet om mij persoonlijk, daarom zie je dat supportersgroepen uit heel Noord-Amerika zich erover uitspreken,” zegt Parsons. “Het zou niemand wat schelen als ik om een legitieme reden een stadionverbod had gekregen, maar supporters uit de competitie zien in dat dit het begin is van een ontwikkeling waarbij de competitie probeert supporters monddood te maken.”

De schoen wringt bij de wens van de MLS om veilig te groeien – binnen twee decennia is het aantal teams verdubbeld, zijn de toeschouwersaantallen gegroeid en de stadions verbeterd -, terwijl het tegelijkertijd datgene wil behouden dat deze competitie anders maakt dan alle andere sporten in de VS: de supporterscultuur.

Je kan natuurlijk makkelijk beargumenteren dat de supporterscultuur van de MLS een slap aftreksel is van wat je ziet in Europese en Zuid-Amerikaanse stadions, maar het organische geluid van een MLS-wedstrijd – met gezang, trommels en tifo – maakt de competitie anders dan de steriele, voorverpakte sfeer die je ziet bij andere sporten in Noord-Amerika. Bij andere sporten moet een JumboTron met de boodschap “MAKE NOISE” voor sfeer zorgen.

Om een voetbalsfeer te krijgen in een stadion met duizenden toeschouwers, moet de MLS een balans vinden tussen sfeeracties en veiligheid. “We moedigen onze supporterscultuur absoluut aan,” zegt Simpson, “We maken uitzonderingen zodat de fanatieke supporters trommels en vlaggen mee het stadion in kunnen nemen. We doen er alles aan om een dynamische fanbeleving te cultiveren. Maar wat rook betreft, hebben we niet alleen te maken met de wet, maar willen we ook dat alle supporters een veilig gevoel hebben. Je kijkt door een microscoop als je zegt dat we de supporterscultuur aan banden willen leggen. Het gaat maar om één probleem.”

Srdan Bastaic is niet overtuigd van deze woorden. Hij is sinds 2004 een fanatieke supporter van D.C. United. Bastaic groeide op in de jaren tachtig, op de brute voetbaltribunes van de Balkan. “Dit is nog altijd de eerste generatie van fanatieke supporters in Noord-Amerika. De cultuur groeit nog, ook al probeert de MLS het onder de duim te krijgen,” zegt hij. “Hoe meer camera’s, controles en scanners je hebt, hoe schaapachtiger het publiek wordt. Er ontstaan de laatste tijd kleine, fanatieke supportersgroepen in Noord-Amerika, die het voetbal meer steunen dan de MLS. Dat vind ik bizar.”

De MLS scherpte onder meer de regels aan met betrekking tot de tassen die de stadions in mogen. Zo werden coolboxen, koffers, rugtassen, computertassen en cameratassen verboden. Ook toen klaagden supporters dat ze steeds meer als klanten worden gezien. De competitie wees wederom op de veiligheid en zei dat het intensief overleg had gepleegd met veiligheidsexperts. “Ik denk dat onze clubs een heel goede relatie hebben ontwikkeld met de supportersgroepen,” meent Mark Abott, voorzitter van de MLS. “De competitie en clubs hebben goede regels ontwikkeld om een fantastische en veilige sfeer te creëren in en rond de stadions.”

Maar Devon Rowcliffe, een supporter van Vancouver Whitecaps, gaat niet meer naar wedstrijden van zijn team. Hij is de nieuwe regels zat. Het fouilleren, de controles van tassen en het algehele gedoe rondom het zijn van een fanatieke supporter, zijn hem te veel geworden. Hij was er klaar mee toen de club de prijzen voor het fanatieke vak verhoogde, om zo geld te verdienen aan de sfeer die er gecreëeerd werd.

“De meeste clubs uit de MLS omarmen supporterscultuur, maar dat doen ze tot op zekere hoogte,” zegt Rowcliffe. “De clubs profiteren graag van de sfeer die fanatieke supporters brengen, maar zien ze uiteindelijk als klanten, in plaats van partners in de heilige drie-eenheid: spelers, supporters en staf. Fanatieke supporters vragen zich vaak af of de MLS ze ziet als vervangbare cheerleaders die betalen – in plaats van dat ze betaald worden – om sfeer te brengen.

“De meeste clubs censureren de spandoeken van supporters en willen die zien voordat ze het stadion in gaan,” vervolgt Rowcliffe. “Vancouver Whitecaps refereert in het bijzonder aan supporterscultuur in de marketing van de club, maar tegelijkertijd onderneemt het allerlei acties om die cultuur te censureren en de kop in te drukken. Onder die omstandigheden krijgen veel supporters het gevoel dat het minder gedoe oplevert om als bioscooppubliek aanwezig te zijn, in plaats van als voetbalsupporters.”

Alhoewel het klopt dat sommige clubs uit de MLS tifo acties en liedjes hebben gecensureerd, moet de competitie ook handelen binnen regels waarop het geen invloed heeft. De MLS heeft op haar manier geprobeerd om rookmateriaal toe te staan waar het kan. Columbus Crew kocht een rookmachine die de supporters met een knop kunnen in- en uitschakelen. In Houston bestuurt een vuurwerkexpert een rookmachine op bevel van de supporters. In steden waarin de brandweer het goed vindt, staan clubs het toe binnen het stadion. Maar in steden als Detroit staat de lokale wet dat niet toe. In San Jose bepaalde de brandweer dat het stadion te dicht bij het vliegveld was en de rook de piloten kon hinderen.

“Ik denk dat het een misvatting is dat de competitie opeens een soort nukkig besluit heeft genomen tegen rookbommen en andere vuurwerkvormen. Dat is gewoon niet waar,” zegt Abbott. “Het ligt heel simpel. Waar de wet het verbiedt, verbieden wij het. Als de brandweer het ergens toestaat, staan wij het supporters toe volgens die regels. Volgens mij werkt dit in 99 procent van de gevallen. We kunnen alleen niet flexibel zijn als het aankomt op overtreding van deze wetten. Ik geloof dus niet dat we supportersgroepen lam willen leggen, we volgen gewoon de wet.”

Alsnog is het apart dat een competitie die adverteert met haar supporterscultuur – met allerlei campagnes — de supporters het gevoel geeft dat hun vrijheiden worden afgenomen.

“Ik heb er geen problemen mee als clubs of de MLS zichzelf promoten met afbeeldingen van acties waarmee ze niks te maken hebben,” zegt Bastaic. “Ik vind het wel een probleem wanneer de ze stadionverboden uitdelen aan de mensen die de acties op die afbeeldingen hebben verzorgd.”

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.